Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, özel gereksinimli bireylerin iş gücü piyasasına daha etkin ve sürdürülebilir katılımını sağlamak amacıyla önemli bir adım atıyor. "Destekli İstihdam Projesi" ile serebral palsili, otizmli ve down sendromlu bireyler başta olmak üzere tüm zihinsel engelli bireylerin istihdamı hedefleniyor. Proje, Aktif İşgücü Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülmekte olup, engelli bireylerin iş hayatında başarılı olmaları için kapsamlı destekler sunuyor.
Engelli İş Koçu ile Birebir Destek
Projenin en dikkat çekici özelliklerinden biri, her engelli bireye doğrudan destek sağlayacak olan "Engelli İş Koçu/Danışmanı" modelinin uygulanması. Bu model ile birebir mentörlük esas alınarak, her bir iş koçu en fazla 4 engelli bireye destek verecek şekilde görevlendirilecek. Amaç, 6 ay ile 12 ay arasında istihdam edilecek olan özel gereksinimli bireylerin iş yerinde uzun vadeli bir uyum ve başarı sağlaması.
Bu destek sayesinde engelli bireylerin iş hayatına adaptasyonu kolaylaşacak ve iş yerindeki verimlilikleri artacaktır. İş koçları, bireylerin ihtiyaçlarına yönelik özel çözümler üreterek, onların potansiyellerini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı olacaktır.
İşverene Sunulan Maliyet Destekleri
Proje kapsamında işverenlere de önemli maliyet destekleri sağlanıyor. Türkiye’de faaliyet gösteren ve projenin uygulanacağı ilde kurulu tüzel kişilikler başvuruda bulunabilecek. Bu sayede yerelde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlar, özel gereksinimli bireylerin istihdamına doğrudan katkı sunabilecek.
Engelli iş koçu/danışmanı desteğinde görev alacak kişilere, işverene maliyetinin yüzde 15 fazlası tutarında aylık ödeme yapılacak. 2025 yılı için bu tutar 35 bin 881 TL olarak belirlenmiş durumda. Ayrıca, engelli ücret desteği kapsamında zihinsel engelli bireylerin ücret giderleri brüt asgari ücret üzerinden desteklenecek. Bu destek, SGK’ya bildirilen prim gün sayısına göre hesaplanacak ve aylık 26 bin TL’yi aşabilecek.
İşyeri düzenleme desteğiyle ise engelli bireylerin çalışacağı iş yerlerinin ihtiyaçlara uygun hale getirilmesi için yapılacak harcamaların toplam engelli ücret desteğinin yüzde 25’ini aşmayan kısmı devlet tarafından karşılanacak.
- Engelli İş Koçu Desteği: İşveren maliyetinin %15 fazlası
- Engelli Ücret Desteği: Brüt asgari ücret üzerinden (aylık 26 bin TL'ye kadar)
- İşyeri Düzenleme Desteği: Toplam engelli ücret desteğinin %25'i
Projenin Potansiyel Etkileri
Örnek bir hesaplamaya göre, 1 yıllık bir projede 1 engelli birey için toplam destek 816 bin 247 TL’ye ulaşırken, 4 kişi üzerinden yürütülen bir projede bu tutar 3 milyon 264 bin TL’ye kadar çıkabilecek. Bu, projenin ne kadar büyük bir etki yaratabileceğini gösteriyor.
Bu proje ile engelli bireylerin topluma entegrasyonu ve ekonomik bağımsızlıkları desteklenirken, işverenlerin de engelli istihdamına teşvik edilmesi amaçlanıyor. Devletin sağladığı bu kapsamlı destekler sayesinde, engelli bireylerin iş gücü piyasasında daha fazla yer alması ve başarılı bir kariyer inşa etmeleri mümkün hale gelecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın bu projesi, engelli bireylerin hayatında önemli bir dönüm noktası olabilir. Destekli İstihdam Projesi, sadece iş imkanı sunmakla kalmayıp, aynı zamanda engelli bireylerin özgüvenlerini artırarak toplumsal hayata daha aktif katılmalarını sağlayacaktır. Bu proje, Türkiye'nin engelli hakları konusundaki kararlılığını ve sosyal devlet anlayışını bir kez daha gözler önüne seriyor.