Gazeteci Çiğdem Mater, tutuklu bulunduğu Bakırköy Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'ndan yazdığı yazıda, cezaevlerindeki sağlık koşullarına dikkat çekerek hasta ve yaşlı mahkumların tahliye edilmesi gerektiğini vurguladı. Mater, cezaevlerinin kapasitesinin üzerinde doluluğa sahip olduğunu ve bu durumun sağlık hizmetlerine erişimi zorlaştırdığını belirtti.

Cezaevlerinde Sağlık Krizi: Rakamlar Ne Söylüyor?

Mater'in not defterindeki bilgilere göre, Ekim 2025 itibarıyla Türkiye cezaevlerinin kapasitesi 304 bin 964 iken, mevcut nüfus 413 bin 780'e ulaşmış durumda. Bu durum, Türkiye'nin her 100 bin kişi başına düşen 356 tutuklu ve hükümlüyle Avrupa Konseyi'nde ilk sırada yer almasına neden oluyor. Cezaevlerindeki doluluk oranının yüksek olması, mahkumların sağlık hizmetlerine erişimini zorlaştırıyor ve hijyen koşullarını olumsuz etkiliyor.

İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST) gibi kuruluşların raporları, cezaevlerindeki yaşlı ve hasta mahkumların sayısının bilinenden çok daha fazla olduğunu gösteriyor. Ancak, resmi makamlar tarafından bu konuda herhangi bir açıklama yapılmıyor. Bu durum, sivil toplum kuruluşlarının cezaevlerinden elde ettikleri bilgilere dayanarak tahminlerde bulunmasına neden oluyor.

• Cezaevleri kapasitesinin üzerinde dolu
• Sağlık hizmetlerine erişim zor
• Yaşlı ve hasta mahkumların durumu belirsiz

Adli Tıp Kurumu Kararları ve Tartışmalar

Son dönemde Adli Tıp Kurumu'nun (ATK) verdiği kararlar da tartışma konusu oldu. Ayşe Barım için "cezaevinde kalamaz" kararı verilirken, Murat Çalık için "kalabilir" kararı verilmesi, kamuoyunda farklı tepkilere yol açtı. Mater, bu kararların ardından bazı kesimlerin "bunların da hepsi hasta çıktı" şeklinde yorumlar yapmasına tepki göstererek, "İnsan hasta olan bir canlı!" ifadesini kullandı.

Mater, cezaevi koşullarının hastalıkları tetiklediğini ve bu durumun göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguladı. Hapishane koşullarında ilaca erişimin ve doktora gitmenin zor olduğunu belirten Mater, "Ben misal 'hastanelik olmadan buradan çıkacağım' diye söz verdim kendime," dedi.

Çözüm Önerisi: Hasta ve Yaşlı Mahkumlar Tahliye Edilmeli

Mater, cezaevlerindeki sağlık koşullarının alarm verdiğini ve bu durumun düzeltilmesi için acil önlemler alınması gerektiğini savundu. Hasta ve yaşlı mahkumların derhal tahliye edilmesi gerektiğini belirten Mater, "Bunun için herhangi bir hukuki düzenlemeye de ihtiyaç yok," dedi. Mater, hukuksuzluğun sadece belirli kesimlere yönelik olmadığını ve herkesin başına gelebileceğini hatırlatarak, "Sonra 'biz hastayız' demeyin," uyarısında bulundu.

Çiğdem Mater'in bu çarpıcı yazısı, Türkiye'deki cezaevi koşullarına ve hasta mahkumların durumuna dikkat çekerek kamuoyunda farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Mater'in çözüm önerisi, cezaevlerindeki sağlık sorunlarının çözümü için önemli bir adım olabilir.