Çölyak Hastalığı Migreni Tetikler mi? İşte Bilmeniz Gerekenler!
Sağlık

Çölyak Hastalığı Migreni Tetikler mi? İşte Bilmeniz Gerekenler!


21 November 20255 dk okuma13 görüntülenmeSon güncelleme: 23 November 2025

Gluten tükettikten sonra başlayan baş ağrıları ve şiddetli ataklar, birçok kişiyi "Acaba migrenimin altında çölyak mı var?" sorusuna yöneltiyor. Son araştırmalar gluten–migren ilişkisinin tahmin edilenden çok daha güçlü olabileceğini gösteriyor. Bu durum, çölyak hastalığı ve migren arasındaki potansiyel bağlantıları daha yakından incelemeyi gerektiriyor. Peki, çölyak gerçekten migreni tetikler mi? İşte bilmeniz gerekenler!

Çölyak ve Migren Arasındaki İlişki

Çölyak hastalığı, gluten adı verilen bir proteine karşı bağışıklık sisteminin verdiği bir tepki sonucu ortaya çıkar. Bu durum, ince bağırsakta hasara yol açarak besin emilimini engeller. Migren ise, şiddetli baş ağrıları, mide bulantısı ve ışığa duyarlılık gibi belirtilerle karakterize nörolojik bir hastalıktır.

Son yıllarda yapılan araştırmalar, çölyak hastalığı olan bireylerde migren görülme sıklığının, sağlıklı bireylere göre daha yüksek olduğunu göstermektedir. Bu durum, glutenin migreni tetikleyici bir faktör olabileceği düşüncesini güçlendirmektedir. Ancak, bu ilişkinin tam olarak nasıl işlediği henüz tam olarak anlaşılamamıştır.

Bu potansiyel ilişkinin altında yatan bazı olası mekanizmalar şunlardır:

  • İltihaplanma: Çölyak hastalığı, vücutta kronik bir iltihaplanmaya neden olabilir. Bu iltihaplanma, beyindeki sinirleri etkileyerek migreni tetikleyebilir.
  • Bağırsak-Beyin Aksı: Bağırsak ve beyin arasında karmaşık bir iletişim ağı bulunmaktadır. Çölyak hastalığı, bu iletişim ağını bozarak migreni tetikleyebilir.
  • Besin Eksiklikleri: Çölyak hastalığı, besin emilimini engelleyerek vitamin ve mineral eksikliklerine yol açabilir. Bu eksiklikler, migren ataklarını tetikleyebilir. Özellikle B vitaminleri ve magnezyum eksikliği migrenle ilişkilendirilmiştir.

Gluten Hassasiyeti ve Migren

Çölyak hastalığı olmayan ancak gluten hassasiyeti olan bireylerde de migren atakları görülebilir. Gluten hassasiyeti, çölyak hastalığı gibi bağışıklık sisteminin gluten'e karşı verdiği bir tepki sonucu ortaya çıkar, ancak ince bağırsakta hasara yol açmaz. Gluten hassasiyeti olan kişilerde, gluten tüketimi sonrası baş ağrısı, yorgunluk, karın ağrısı gibi belirtiler görülebilir. Bu belirtiler, migren ataklarını tetikleyebilir.

Gluten hassasiyetinin migreni nasıl tetiklediği tam olarak bilinmemekle birlikte, iltihaplanma ve bağırsak-beyin aksı üzerindeki etkileri rol oynayabileceği düşünülmektedir.

Migreniniz ve Çölyak Şüpheniz Varsa Ne Yapmalısınız?

Eğer sık sık migren atakları yaşıyorsanız ve gluten tüketimi sonrası belirtileriniz artıyorsa, bir doktora başvurmanız önemlidir. Doktorunuz, çölyak hastalığı veya gluten hassasiyeti olup olmadığınızı belirlemek için gerekli testleri yapacaktır. Bu testler genellikle kan testleri ve endoskopik incelemeyi içerir.

Eğer çölyak hastalığı veya gluten hassasiyeti teşhisi konulursa, glutensiz bir diyet uygulamak migren ataklarınızı azaltmaya yardımcı olabilir. Glutensiz diyet, buğday, arpa, çavdar gibi gluten içeren tahılların ve bu tahıllardan yapılan ürünlerin tüketilmemesini içerir.

Glutensiz diyetin yanı sıra, migren ataklarını önlemek için aşağıdaki önlemleri de alabilirsiniz:

  • Yeterli uyku uyumak
  • Stresi yönetmek
  • Düzenli egzersiz yapmak
  • Bol su içmek
  • Migreni tetikleyen yiyecek ve içeceklerden kaçınmak (örneğin, alkol, kafein, işlenmiş gıdalar)

Çölyak hastalığı ve migren arasındaki ilişki karmaşık olsa da, glutenin migreni tetikleyici bir faktör olabileceği giderek daha fazla kabul görmektedir. Eğer migren atakları yaşıyorsanız ve gluten tüketimi sonrası belirtileriniz artıyorsa, bir doktora başvurarak çölyak hastalığı veya gluten hassasiyeti açısından değerlendirilmeniz önemlidir. Glutensiz bir diyet uygulamak ve diğer önlemleri almak, migren ataklarınızı azaltmaya ve yaşam kalitenizi artırmaya yardımcı olabilir.