Yapay Zeka ile Hastalıklara Erken Tanı! Sağlıklı Yaşlanma Mümkün mü?
Sağlık

Yapay Zeka ile Hastalıklara Erken Tanı! Sağlıklı Yaşlanma Mümkün mü?


12 April 20255 dk okuma18 görüntülenmeSon güncelleme: 29 July 2025

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyeleri, toplumun sağlıklı yaşlanmasına katkıda bulunacak çığır açan bir projeye imza attı. Yapay zeka ile güçlendirilmiş erken tanı projesi, Alzheimer (AD),Multipl skleroz (MS),Amiyotrofik lateral skleroz (ALS) ve Parkinson (PD) gibi 18 farklı nörodejeneratif hastalığa yönelik umut vadediyor. Avrupa Birliği'nden (AB) 2,5 milyon Euro destek alan bu proje, hastalıkların seyrini değiştirecek koruyucu tedbirlerin geliştirilmesini hedefliyor.

Nörodejeneratif Hastalıklar ve Erken Tanının Önemi

Nörodejeneratif hastalıklar, beyin hücrelerinin kaybı ve işlev bozukluğu ile karakterize edilen, ilerleyici ve genellikle geri dönüşü olmayan rahatsızlıklardır. Bu hastalıkların erken evrede teşhis edilmesi, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve yaşam kalitesini artırmak açısından büyük önem taşır. Erken tanı sayesinde, hastalara yönelik kişiselleştirilmiş tedavi yaklaşımları uygulanabilir ve hastalığın ilerlemesi kontrol altına alınabilir.

Proje kapsamında hedeflenen hastalıklar şunlardır:

  • Alzheimer (AD): Hafıza kaybı ve kognitif fonksiyonlarda azalmaya neden olan ilerleyici bir beyin hastalığıdır.
  • Multipl Skleroz (MS): Beyin ve omurilikteki sinir liflerinin etrafındaki koruyucu kılıfın hasar görmesi sonucu ortaya çıkan otoimmün bir hastalıktır.
  • Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS): Motor nöronların hasar görmesi sonucu kas güçsüzlüğü ve felce yol açan ilerleyici bir hastalıktır.
  • Parkinson (PD): Beyindeki dopamin üreten hücrelerin kaybı sonucu titreme, hareketlerde yavaşlama ve denge sorunlarına neden olan bir hastalıktır.

Yapay Zeka ile Güçlendirilmiş Erken Tanı Projesi

Hacettepe Üniversitesi'nin yürüttüğü bu proje, yapay zeka teknolojilerini kullanarak nörodejeneratif hastalıkların erken evrede teşhis edilmesini amaçlamaktadır. Proje kapsamında, hastaların genetik bilgileri, yaşam tarzı verileri ve klinik bulguları yapay zeka algoritmalarıyla analiz edilerek, hastalığa yakalanma riski taşıyan bireyler belirlenecektir. Bu sayede, risk altındaki bireylere yönelik koruyucu tedbirler ve erken tedavi yöntemleri uygulanabilecektir.

Projenin Toplumsal Etkileri

Bu projenin başarılı olması durumunda, toplum sağlığı üzerinde önemli etkileri olacaktır. Nörodejeneratif hastalıkların erken teşhisi ve önlenmesi sayesinde, hastaların yaşam kalitesi artacak, sağlık harcamaları azalacak ve yaşlı nüfusun daha sağlıklı bir şekilde yaşlanması sağlanacaktır. Ayrıca, proje kapsamında elde edilen veriler, nörodejeneratif hastalıkların nedenleri ve tedavi yöntemleri konusunda yeni araştırmaların yapılmasına olanak sağlayacaktır.

Hacettepe Üniversitesi'nin bu önemli projesi, yapay zeka teknolojilerinin sağlık alanındaki potansiyelini bir kez daha gözler önüne seriyor. Projenin başarılı bir şekilde tamamlanması, nörodejeneratif hastalıklarla mücadelede yeni bir dönemin başlangıcı olabilir ve milyonlarca insanın hayatına dokunabilir.